Przeszłość jest nieodłączną częścią naszej tożsamości. To, co przeżyliśmy, kształtuje nasze przekonania, wartości i sposób, w jaki postrzegamy siebie oraz świat. Jednak, gdy przeszłość nadmiernie wpływa na nasze poczucie własnej wartości, może to prowadzić do problemów emocjonalnych, ograniczeń w życiu zawodowym i osobistym, a także trudności w budowaniu zdrowych relacji.
Rozpoznanie źródła problemów
Pierwszym krokiem w radzeniu sobie z negatywnym wpływem przeszłości na poczucie własnej wartości jest zrozumienie, skąd pochodzi problem. Często nasze niskie poczucie własnej wartości ma swoje korzenie w dzieciństwie lub w traumatycznych doświadczeniach z przeszłości. Mogą to być:
- krytyczne wychowanie: surowi rodzice lub opiekunowie, którzy stale krytykowali, mogą spowodować, że dorosła osoba będzie miała niskie poczucie własnej wartości.
- bullying: doświadczenia związane z prześladowaniem w szkole mogą pozostawić trwałe ślady na naszej psychice.
- traumatyczne wydarzenia: przeżycie traumy, takiej jak wypadek, utrata bliskiej osoby, przemoc fizyczna czy emocjonalna, może wpłynąć na nasze postrzeganie siebie.
- niepowodzenia: powtarzające się niepowodzenia w życiu osobistym lub zawodowym mogą osłabić wiarę w siebie.
Rozpoznanie tych źródeł może pomóc w zrozumieniu, dlaczego nasze poczucie własnej wartości jest niskie i jak możemy zacząć nad tym pracować.
Jednym z głównych obszarów mojej pracy jest wspieranie kobiet w zakresie wzmocnienia pewności siebie (w ramach autorskiego programu „Grzeczna dziewczynka mówi DOŚĆ”). Prowadząc sesje coachingowe bardzo często obserwuję, z jaką lekkością przychodzi nam – kobietom – ocenianie siebie samych z przeszłości. Jak z rękawa potrafimy wyciągać przeróżne trudne doświadczenia (swoją drogą ciekawa jestem, czy ktoś takich nie posiada?) i barwnie o nich opowiadać, kierując co jakiś czas trudne do zniesienia dla uszu i serca epitety pod swoim kątem. I bynajmniej nie mam tu na myśli pozytywnych określeń (a szkoda). Przykłady:
– „Jak ja mogłam tak idiotycznie/głupio się zachować?”
– „Prawdziwa kanalia/kretynka ze mnie, że przekazałam im tę informację”
– „Gdybym tylko nie była tak głupia, to na pewno dobrze poprowadziłabym tamte negocjacje”
Podobne stwierdzenia z ust moich Klientek słyszę prawie codziennie i nachodzi mnie taka refleksja, że przecież dzisiaj jesteśmy o wiele mądrzejsze, bardziej świadome i dojrzałe, a także znamy teraz konsekwencje wcześniejszych czynów. Przecież, gdybyśmy wówczas były na obecnym poziomie, możliwe, że zachowałybyśmy się inaczej.
Oceniając swoje przeszłe zachowania lub wypominając sobie ich skutki, same sobie szkodzimy (nasze poczucie własnej wartości ulega mocnemu zachwianiu) i wpędzamy się w gorszy nastrój. Niekiedy może to działać niczym trucizna na wszelkie rodzące się w nas „spróbuję jeszcze raz”. Kontynuowanie oceniania siebie w ten sposób może jeszcze bardziej nadszarpnąć zdanie o sobie, powstrzymać od sięgania po marzenia, a także pogarszać nasze relacje ze sobą i innymi.
Co warto zrobić inaczej? Przecież przeszłości nie umiemy zmieniać. Dla wielu osób, z którymi pracowałam, trudne i jednocześnie wartościowe było wybaczenie sobie. Ale nie takie z poziomu umysłu (racjonalnie i na chłodno), tylko wybaczenie z poziomu serca. Zwykle towarzyszą temu emocje (warto pozwolić sobie na ich zauważenie, poczucie w ciele i odblokowanie). Dlatego tak ważna jest tu wyrozumiałość wobec siebie. Wybaczenie sobie prowadzi do oczyszczenia (katharsis) i przynosi ulgę. Niektóre osoby potrzebują więcej czasu lub kilka razy podejść do tego, by naprawdę wybaczyć – i to jest jak najbardziej w porządku.
Poza tym mając w pamięci przeszłość i odnosząc ją do teraźniejszości, można docenić w sobie rozwój, jakiego od tamtej pory dokonaliśmy. Wdzięczność wobec siebie i poczynionych postępów z pewnością będzie niosła bardziej wspierającą energię.
Jeśli Ty także potrzebujesz wzmocnić pewność siebie i poczucie własnej wartości, to serdecznie zapraszam Cię na wstępną konsultację.
Marta Jagodzińska – Konsultantka HR, Akredytowany Coach ICF PCC, Team Coach, Asesor AC/DC, Psycholog. Od 2004 r. przeprowadza procesy badania potencjału zawodowego pracowników i menedżerów, wspiera w świadomym zarządzaniu karierą, wzmacnianiu pewności siebie i odporności psychicznej. Projektuje, zarządza i realizuje programy rozwojowe dla talentów, a także prowadzi procesy coachingu indywidualnego dla menedżerów, zespołów i osób prywatnych (głównie kobiet). Zrealizowała ponad 1050 godzin sesji coachingowych.
tel. +48 600 245 200
kontakt@martajagodzinska.pl